De laatste dagen zag ik bij herhaling een plaatje langskomen met ‘zeven redenen om in een jonge aarde te geloven’. Het is gemaakt door het Logos Instituut dat jonge-aarde creationisme uitdraagt. Het gaat om zeven redenen die al heel vaak zijn weerlegd.

Het lijkt erop dat dit plaatje een actie is om Bijbelvast te promoten, het gratis kwartaalblad voor de achterban van Logos Instituut. Op de website van Logos staan bovendien nog 14 ‘redenen’, zodat het totaal op 21 komt. Maar hier beperk ik mij maar even tot de zeven die Logos eruit heeft gepikt. Het is niet mijn bedoeling alles helemaal te fileren – als gezegd, dat is allemaal al gedaan. Hier laat ik alleen even zien waarom de argumenten niet deugen.

1 Gevouwen gesteentelagen

Er zijn verschillende rotslagen met ongebroken scherpe plooien. Hard gesteente van miljoenen jaren oud kan niet buigen zonder te breken. Zacht, nog niet versteend sediment kan onder invloed van snelle aardplaatverschuivingen (bijv. door de zondvloed) wel buigen zonder te breken.

Op de website van Old Earth Ministries (van Greg Neyman, een christen die veel verstand heeft van geologie) vinden we een mooie uitleg over het buigen van gesteenten. Hij wijst er – kort gezegd – op dat zulke buiging van hard gesteente in het laboratorium is te bereiken onder de juiste omstandigheden (zoals hoge druk en temperatuur).

Feitelijk zijn de vouwen dus een bewijs voor een oude aarde, aangezien het gesteente eerst moest ontstaan, en dan gedurende lange tijd moeten worden blootgesteld aan hoge druk en temperatuur. Het werkt in het lab, en dus kan het ook plaatsvinden daarbuiten.

De hele uitleg van Neyman vind je op zijn website.

2 Koolstof-14 in “oude” fossielen

Na maximaal 20 tot 100 duizend jaar is al het meetbare koolstof-14 (C14) uit organische materialen verdwenen. Er wordt echter koolstof-14 aangetroffen in fossielen waarvan wordt aangenomen dat ze tientallen tot honderden miljoenen oud zijn.

Het toeval wil dat ik een deel van de week werk aan de Rijksuniversiteit Groningen, een van de plekken waar de koolstof-14 dateringsmethode is ontwikkeld. Het C14 lab van de RUG is nog steeds één van de laboratoria die meewerkt aan de regelmatige updates van de kallibratiecurve voor de C14 bepaling. Die updates maken gebruik van bijvoorbeeld nieuwe informatie en betere ijkbronnen.

De halveringstijd van koolstof-14 is 5763 jaar. De hoogste ouderdom die de huidige apparatuur om C14 te meten kan vaststellen is ongeveer 50.000 jaar. Daarboven komt het signaal niet uit boven de ruis. Die ruis wordt veroorzaakt door allerlei factoren, zowel in de meetapparatuur als bij de monsterbereiding. Voor de C14 meting moet het monster in grafiet worden omgezet. Wanneer je een stuk grafiet in tweeën deelt, en de ene helft direct meet en de andere de gebruikelijke omzettingsprocedure laat doorlopen, zie je dat het tweede monster meer C14 bevat. Waarom? Gewoon water bevat al enig C14 uit de lucht, om maar wat te noemen.

Zie verder dit bericht dat ik eerder schreef op dit blog en het vervolgbericht, of kijk naar alle berichten over koolstof-14.

3 Teveel sediment op de zeebodem

Elk jaar komt er extra sediment op de zeebodem bij. Op basis van de huidige snelheid van sedimentafzetting, zou het sediment op de bodem van de oceaan maximaal ontstaan kunnen zijn in zo’n 19 miljoen jaar.

Deze stelling gaat er vanuit dat al het sediment dat de zee in stroomt daar ook blijft. En ook dat de oceaanbodem die wij nu zien er altijd al was. Dit is een rare aanname, aangezien we ook weten dat bergen deels uit oude oceaanvloer kunnen bestaan. Afgelopen zomer was ik in het Lechtal, en op een van de bergen bij het plaatsje Lech kon ik fossielen zien van zeedieren, op meer dan 2000 meter hoogte.

Daarnaast weten we (door observatie) dat zich midden in de Atlantische oceaan een ‘spleet’ bevindt, waar nieuwe bodem omhoog komt. Daar vind je weinig sediment, verder er vandaan steeds meer. Dateringen laten ook een leeftijdsverloop zien. Kortom, de (niet genoemde) vooraanname bij deze stelling klopt niet met observaties. Ook dit kun je lezen op de website van Greg Neyman, die ook nog wat links geeft.

4 Te weinig zout in de zee

Elk jaar komt er meer zout in de zee dan dat er verdwijnt door natuurlijke processen. De zee is lang niet zout genoeg om dit miljarden jaren te laten gebeuren.

Eigenlijk is dit ongeveer hetzelfde verhaal als bij 3, alleen staat hier wel dat er ‘natuurlijke processen’ zijn die zout verwijderen. Maar dat zou niet genoeg zijn. Jan Willem Blom ziet dat anders. Hij gaat in een twitterdraadje (of is dat nu X-post draadje?) in op stelling 3 en 4. Ook Greg Neyman gaat er op in. Ik heb daar weinig aan toe te voegen.

5 Te zwakke zon

De temperatuur van de zon stijgt geleidelijk. Als de zon 3,5 miljard jaar oud is, dan zou de temperatuur van de aarde toen onder het vriespunt hebben gelegen. Hier is geen bewijs voor, en leven zou niet hebben kunnen bestaan bij bevroren water.

Hier staat een rare zin in, want de zon wordt geacht 4,6 miljard jaar oud te zijn. Mogelijk bedoelen de auteurs: ‘Als we terugkijken naar de temperatuur die de zon 3,5 miljard jaar geleden had, zou de temperatuur van de aarde toen onder het vriespunt hebben gelegen’. Dit is de ‘Faint young sun paradox’ en hij is niet bedacht door jonge aarde creationisten. Dus een Echte Wetenschappelijke Vraag.

En die lijkt ook echt wetenschappelijk te zijn opgelost, in 2010. Toen verscheen er bewijs dat de wolkenlaag om de aarde destijds veel dunner was, waardoor het zwakkere zonlicht de aarde gemakkelijker kon bereiken. Wederom verwijs ik naar Greg Neyman. Overigens weten we nog lang niet alles over de zon. Recent deed de Europese Solar Orbiter nog een waarneming die mogelijk eindelijk kan verklaren waarom de corona van de zon zoveel heter is dan het oppervlak. We leren er steeds meer bij, dat is het mooie van wetenschap.

6 Vervalsnelheid van het aardmagnetisch veld

Het aardmagnetisch veld neemt zo snel af, dat als we dit terug in de geschiedenis berekenen, we al uiteindelijk 30.000 jaar geleden een onleefbare situatie zouden hebben bereikt van een veel te sterk aardmagnetisch veld.

Opnieuw wordt het heden hier doorgetrokken naar het verleden. Het is grappig, want jonge aarde creationisten zijn nogal kritisch over het ‘uniformitarianisme’, waarbij het heden de sleutel is om het verleden te begrijpen. Zij vinden het ‘catastrofisme’ beter. Maar in veel van deze stellingen houden zij zich strak aan het uniformitarianisme.

Wel, Greg Neyman verwijst hier direct door naar het Talk Origins archief (met tal van rebuttals op creationistische claims), dus doe ik dat ook maar. Verder vertelt Wikipedia hoe het aardmagnetisch veld zich in de geschiedenis een aantal keren heeft ‘omgepoold’. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe dat gebeurt, maar een rechte lijn doortrekken van het heden naar het verleden lijkt niet echt wetenschappelijk verantwoord.

7 Kometen

De maximale leeftijd van kometen is slechts een paar miljoen jaar na de vorming van het zonnestelsel. Dat we kometen nog steeds waarnemen is niet logisch als het zonnestelsel miljarden jaren oud is.

Opnieuw een slecht geformuleerde stelling. Ik neem aan dat bedoeld wordt: ‘Kometen leven slechts ene paar miljoen jaar, dus hoe kunnen er nog steeds kometen zijn als het zonnestelsel miljarden jaren oud is.’ Kometen zijn objecten die in een bijzondere baan om de zon draaien: niet op een min of meer constante afstand, maar van grote afstand tot vlak bij de zon. Dat houden ze inderdaad niet heel lang vol, na een aantal passages vallen ze uit elkaar. Toch zijn er in een miljarden jaar oud zonnestelsel nog steeds kometen.

De verklaring is simpel. Kometen zijn afkomstig uit de Oort-wolk en de Kuiper gordel, beide op grote afstand van de zon (respectievelijk 2000-200.000 maal de afstand aarde-zon en 30-50 maal die afstand). Zo’n object kan uit zijn gewone baan worden, zodat het object door de binnenste regionen van het zonnestelsel vliegt. Het is dan een komeet met lange of korte periode. De Oort-wolk is nooit waargenomen, de objecten zijn te klein om op zo’n grote afstand te kunnen zien. Ook objecten in de Kuiper gordel zijn niet zichtbaar vanaf aarde, maar de New Horizons ruimtesonde heeft zo’n object op 1 januari 2019 op de foto gezet.

Wel, dat waren dus zeven slechte redenen om aan te nemen dat de aarde jong is. Er zijn er natuurlijk nog 14 op het lijstje, maar ik laat het hier maar even bij.